INFORMACJE OGÓLNE
Nazwa projektu: „»BIBLIOTHECA TESSINENSIS«. Kontynuacja procesu wydawania drukiem kluczowych źródeł historycznych odnoszących się do Śląska Cieszyńskiego poprzez publikację 6., 7. i 8. (cz. 1–2) tomu źródłowej serii wydawniczej Książnicy Cieszyńskiej”
Finansowanie: Projekt finansowany w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” – moduł Dziedzictwo narodowe, ogłoszonego przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Wartość projektu: 296 541,92 PLN
Dofinansowanie: 296 541,92 PLN
Kierownik projektu: dr hab. Janusz Spyra, prof. AJD
Okres realizacji: 21 grudnia 2012 – 20 grudnia 2016
Realizator: Książnica Cieszyńska w Cieszynie
Priorytetowe obszary badawcze: Krytyczna edycja źródeł historycznych o znaczeniu ponadregionalnym. Dokumentacja procesów narodotwórczych i przemian społecznych w Europie Środkowej
Słowa kluczowe: Śląsk Cieszyński, historia regionalna, procesy narodotwórcze, Leopold Jan Szersznik, Andrzej Cinciała, Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego, Bibliotheca Tessinensis
Zespół realizujący: Projekt został zrealizowany przez interdyscyplinarny zespół badaczy z Polski i Czech, w tym edytorów regionalnych oraz pracowników akademickich z różnych ośrodków naukowych.
OPIS PROJEKTU
Projekt stanowił kontynuację wieloletnich działań Książnicy Cieszyńskiej w zakresie publikowania źródeł historycznych w ramach międzynarodowej serii Bibliotheca Tessinensis. Jego celem było przygotowanie i wydanie krytycznych edycji trzech kluczowych zbiorów źródeł dokumentujących historię, kulturę i życie społeczne Śląska Cieszyńskiego od końca XVIII do początku XX wieku.
W efekcie realizacji projektu opracowano i wydano drukiem trzy obszerne edycje źródłowe – tomy 6., 7. i 8. (2 cz.) serii Bibliotheca Tessinensis, stanowiące ważny etap dokumentacji dziejów regionu.
Tom VI
Leopold Jan Szersznik – kolekcjoner, uczony, nauczyciel
Tom 6. serii przynosi wybór pism i dokumentów dotyczących Leopolda Jana Szersznika (1747–1814), cieszyńskiego jezuity, pedagoga i fundatora pierwszej publicznej biblioteki oraz muzeum w Cieszynie. W publikacji znalazły się 87 źródeł, w tym niepublikowana dotąd autobiografia z 1803 r., korespondencja, pisma urzędowe, notatki naukowe i tekst Historii gimnazjum jezuickiego w Cieszynie.
Edycję przygotowali dr hab. Janusz Spyra, prof. AJD (i autor wprowadzenia) oraz dr Grzegorz M. Chromik (analiza językowa). Publikacja ukazała się w 2014 r. jako:
Malo invidiam quam misericordiam. Wybór pism i dokumentów dotyczących Leopolda Jana Szersznika.
Cieszyn: Książnica Cieszyńska, 2014 (Bibliotheca Tessinensis, t. 6).
Tom VII
Andrzej Cinciała – „Dziennik 1846–1853”
Dwutomowa edycja obejmuje rękopiśmienny dziennik Andrzeja Cinciały, przedstawiciela inteligencji chłopskiego pochodzenia, dokumentujący przemiany językowe, społeczne i świadomościowe XIX-wiecznego Śląska Cieszyńskiego. Opracowanie objęło transliterację całego rękopisu, wprowadzenia historyczne i językowe, aneksy, słowniczek gwarowy oraz indeksy.
Edycję przygotowała dr Marzena Bogus, z udziałem prof. dr. hab. Zbigniewa Grenia (analiza języka). Publikacja ukazała się w 2015 r. jako:
A. Cinciała, Dziennik 1846–1853.
Cieszyn: Książnica Cieszyńska, 2015 (Bibliotheca Tessinensis, t. 7, cz. 1–2).
Tom VIII
Protokoły posiedzeń plenarnych Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego (1918–1920)
Dwuczęściowa edycja obejmuje 107 protokołów oraz 174 dokumenty towarzyszące, ilustrujące działalność Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego – pierwszego polskiego organu administracyjnego na tym terenie. Materiały opracowali prof. dr hab. Edward Długajczyk i dr Miłosz Skrzypek.
Publikacja ukazała się w 2016 r. jako:
Protokoły posiedzeń plenarnych Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego (1918–1920). Cz. 1–2.
Cieszyn: Książnica Cieszyńska, 2016 (Bibliotheca Tessinensis, t. 8).
Wyniki i upowszechnienie
W ramach projektu opublikowano łącznie pięć woluminów, liczących w sumie ok. 2480 stron druku. Wszystkie edycje przygotowano zgodnie z zasadami serii Bibliotheca Tessinensis, z pełnym aparatem krytycznym, przypisami, indeksami oraz streszczeniami w językach niemieckim i czeskim.
Nowością było dołączenie do każdego tomu płyty CD zawierającej skany wszystkich edytowanych dokumentów. Publikacje zyskały pozytywne recenzje w środowisku naukowym w Polsce i Czechach oraz były prezentowane podczas spotkań promocyjnych w Książnicy Cieszyńskiej (2015–2017) i Kongresie Polaków w Republice Czeskiej.

