TOM 2

Stát, církev a národ v československé části Těšínského Slezska (1945-1953) / editor Józef Szymeczek ; [vědecká spolupráce a jazyková úprava Jiří Friedl ; spolupráce při tvorbě poznámkového aparátu Marian Steffek, Jiří Friedl, Petr Tesař ; spolupráce při tvorbě rejstříků Bohdan Małysz ; obálka, grafická úprava, technická redakce a sazba Kazimierz Gajdzica, odpovědný redaktor Marian Steffek ; recenzenti Krzysztof Nowak, Jaromír Pavlíček]. – Český Těšín : Kongres Poláků v České republice. Dokumentační centrum, 2004. – 255 s. : il. ; 25 cm. – (Bibliotheca Tessinensis ; 2. Seria Bohemica ; 1).

_____________________________________

 “[…] Funkce editora se ujal Józef Szymeczek, autor řady statí na toto téma a předseda Kongresu Poláků v ČR. Z jeho pera také pochází úvodní studie s rozborem stavu bádání a přehledným vývojem všech církví (včetně židovské náboženské obce a sekt) ve sledovaném období na území československého Těšínska. […] Celá edice je zpracována podle moderních zásad ediční práce – každý dokument je uveden regestem, transkribován s důslednou přesností, podrobnou citací a doplněn četným a precizně zpracovaným poznámkovým aparátem. Výběr vlastních dokumentů však bohužel nekoresponduje zcela z názvem publikace. Ačkoliv se editor hlási k charakteristice církve jako duchovního těla Kristova bez ohledu na konfesi, v pojetí edice se jedná v drtivé většině o evangelickou augsburského vyznání […]. Přesto však lze celou publikaci považovat za zdařilou, jak po stránce odborné, tak jazykové. Její význam pro bádání k dějinám regionu, zvláště s přihlédnutím k výběru materiálu z některých obtížně dostupných archivů, je nesporný […]”

Karel Müller – Petr Tesař (“Archivní časopis”, 55: 2005, 2, s. 149-150)

 

“[…] Tom zawiera 52 dokumenty ze zbiorów państwowych i kościelnych – Archiwum Śląskiego Kościoła Ewangelickiego W.A. w Czeskim Cieszynie, Archiwum Ewangelickiego Kościoła Czeskobraterskiego w Pradze, Państwowego Archiwum Centralnego w Pradze, Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Pradze, Archiwum Krajowego w Opawie oraz Państwowego Archiwum Okręgowego w Karwinie i Frydku-Mistku oraz Archiwum miasta Ostrawy. Nie są to oczywiście wszystkie dostępne materiały i można spodziewać się w sprzyjających okolicznościach ich uzupełnienia.
Materiały te, starannie wydane, pozwalają poznać ewoluowanie polityki władz wobec problemów życia religijnego – od jego całkowitej negacji i zwalczania, przez dwulicowośći ingerowanie także w działalność Kościoła katolickiego uważanego za najgroźniejszego wroga ideologicznego, do zmiany taktyki w połowie lat pięćdziesiątych, polegającej na stosowaniu nacisku administracyjnego.
Analiza tych materiałów pozwoli na lepsze zrozumienie wydarzeń z życia społecznego w Czechosłowacji w latach 1945-1953 i umożliwi porównanie metod stosowanych wobec religii w państwach bloku podporządkowanego Związkowi Radzieckiemu. Korzystanie z dokumentów ułatwiają sumiennie opracowane przypisy. Wydawcom, Panu Józefowi Szymeczkowi i Krzysztofowi Szelongowi, wypada pogratulować i pomysłu, i perfekcji edycji”

Grażyna Pańko (“Kwartalnik Historyczny >Sobótka<“, LX: 2005, 2, s. 289-290)

 

            “Starannie wydany tom dokumentów, rezultat wspólnej inicjatywy Centrum Dokumentacyjnego Kongresu Polaków w Republice Czeskiej oraz Książnicy Cieszyńskiej (uprzednio ukazał się w Cieszynie tom I. “Seria Polonica”), jest dobrą wizytówką przedsięwzięcia nie tylko o naukowym znaczeniu. W przypadku powodzenia ma ono szansę odegrać istotną rolę w udostępnianiu mało znanych lub całkiem nieznanych źródeł do dziejów regionu, który budzi od dawna – nie tylko w Polsce – zainteresowanie badaczy z różnych dziedzin nauk społecznych, nad którym ciążą rozmaite stereotypy i legendy zrodzone w toku zaciętych bojów toczonych o dusze mieszkańców tej ziemi przez polskich i czeskich budzicieli narodowych. Książka zasługuje przeto na uwagę historyków oraz krytyczne rozpatrzenie jej walorów i słabości, aby pomóc inicjatorom oraz współpracownikom w przygotowaniu kolejnych tomów. Tym bardziej, że projekt zyskał poparcie międzynarodowe, a recenzowana książka ukazuje się dzięki finansowej pomocy Unii Europejskiej, czeskiego Ministerstwa Kultury, a także spółki Walmark.[…]”

Jerzy Tomaszewski (“Przegląd Historyczny”, 96: 2005, 1, s. 155-157)

Książnica Cieszyńska