Wspólne Żródła

Materiały genealogiczno-heraldyczne do dziejów szlachty księstwa cieszyńskiego / Leopold Jan Szersznik ; wydał Wacław Gojniczek ; [redakcja naukowa Rościsław Żerelik ; recenzenci Marek Górny, Jiří Stibor ; redakcja techniczna i projekt graficzny Kazimierz Gajdzica]. – Cieszyn : Książnica Cieszyńska, 2004. – 392 s. : il. ; 25 cm. – (Bibliotheca Tessinensis ; 1. Seria Polonica ; 1)

Edycja materiałów genealogicznych do dziejów szlachty cieszyńskiej zebranych przez Leopolda Jana Szersznika (1747 – 1814) oraz powstałych prawdopodobnie na jego zlecenie akwareli przedstawiających herby szlacheckie z terenu Śląska Cieszyńskiego („Scuta Nobilium Ducatus Teschinensis”). Zawiera 201 haseł dotyczących poszczególnych rodów szlacheckich, 21 tablic genealogicznych oraz 99 barwnych ilustracji, w tym reprodukcje 96 herbów. Obszerne wprowadzenie do edycji obejmuje informacje na temat dotychczasowego stanu badań nad dziejami szlachty cieszyńskiej, historycznego i genealogicznego warsztatu Leopolda Jana Szersznika, analizę zawartości i znaczenia zebranych przez niego materiałów genealogicznych i heraldycznych oraz omówienia zastosowanej metody wydawniczej. Edycja wyposażona została w przypisy tekstowe i rzeczowe, konkordancję nazw miejscowości z terenu Śląska Cieszyńskiego, indeksy osobowy i geograficzny oraz streszczenia w językach czeskim i niemieckim.

 

 

Niezwykle istotnym elementem projektu „Wspólne źródła” stała się konferencja naukowa „Kronikarz a historyk. Atuty i słabości regionalnej historiografii”. Konferencja, inspirowana pracami nad edycją „Gedenkbuch der Stadt Teschen”, opracowania kronikarskiego, spełniającego zarazem elementarne standardy dzieła naukowego, poświęcona została teorii i praktyce regionalnego i lokalnego dziejopisarstwa, uprawianego zarówno przez profesjonalistów, jak i amatorów. Wygłoszone w jej trakcie referaty podzielone zostały na trzy bloki. Pierwszy obejmował wystąpienia ukazujące współczesną refleksję teoretyczną na temat regionalnego i lokalnego dziejopisarstwa. Ich autorzy postawili sobie za cel udzielenie odpowiedzi na pytanie czy mamy w tym przypadku do czynienia z całkowicie odrębną dziedziną historiografii czy też raczej z inną perspektywą badawczą i specyficzną metodą poznawania przeszłości. W bloku drugim znalazły się referaty odnoszące się do dziejów regionalnego i lokalnego piśmiennictwa historycznego na Śląsku. Na blok trzeci złożyły się z kolei referaty poświęcone historiografii Górnego Śląska, konfrontujące przedstawione w bloku pierwszym obserwacje teoretyczne z – osadzoną w tradycji historycznej (blok drugi) – współczesną praktyką dziejopisarską. Łącznie, w czasie dwudniowej konferencji (20-21 września 2007 r.), swoje referaty przedstawiło dwunastu autorów, a mianowicie: prof. dr hab. Bogdan Cimała (Uniwersytet Opolski), Dr. Roland Gehrke (Universität Stuttgart), mgr. Radim Jež (Masarykova univerzita Brno), Prof. dr. Peter Johanek (Universität Münster), prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek (Uniwersytet Śląski), dr Barbara Paulina Kalinowska-Wójcik (Uniwersytet Śląski), dr Adam Kubacz (Katowice), dr Wojciech Mrozowicz (Uniwersytet Wrocławski), dr Krzysztof Nowak (Uniwersytet Śląski), Doc. David Papajík Ph.Dr. (Univerzita Palackého Olomouc), dr Janusz Spyra (Uniwersytet Śląski), prof. dr hab. Andrzej W. Stępnik (Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), prof. dr hab. Rafał Stobiecki (Uniwersytet Łódzki). Wszystkie wystąpienia, przygotowane w postaci pisemnej i zebrane przez organizatorów konferencji jeszcze przed jej rozpoczęciem, zostały opracowane w postaci publikacji elektronicznej, która dostępna jest poniżej.

 

Książnica Cieszyńska